Wydawałoby się, że uczeń Pewny siebie może być źródłem wielu konfliktów czy porażek dydaktycznych, między innymi z powodu wysokiej samoświadomości, pewności i wiary w siebie, która czasami może być odbierana jako zarozumiałość. Ze względu na niezależność, która często towarzyszy pewności siebie może być spostrzegany jako uczeń "trudny". Przebywając z nim poznajemy go znacznie lepiej i wtedy zauważamy, że jest to człowiek wierzący w swoje zdolności i talenty, mający wnikliwą świadomość własnych myśli, doznań i stanu ducha. Jest optymistycznie nastawiony do świata, co przejawia się w każdym obszarze jego funkcjonowania. Potrafi optymizmem zarazić innych, znajdujących się w jego otoczeniu lub z nim pracujących. To, co nadaje sens jego życiu to myślenie "muszę być najlepszy".
W realizacji zadań może być sprzymierzeńcem nauczyciela, jeśli jest przekonany, że to co proponuje klasie i jemu jest zasadne. W porównaniu z innymi tryska niesamowitą energią, ukierunkowaną na konkretny cel. Gwiazda wie, czego chce i najczęściej osiąga to. Dla tego celu jest w stanie ciężko i długo pracować oraz znosić przeciwności losu. Sukces przychodzi Pewnemu Siebie z łatwością. To do niego często odnosi się powiedzenie "urodzony w czepku". Raczej nie ma dla niego rzeczy niemożliwych do zrobienia, jeśli tylko zależy to od jego umiejętności, a nie jest związane z czynnikami zewnętrznymi, na które nie ma wpływu. Podejmuje się zadania i doprowadza je do końca. Osoby patrzące z boku na poczynania Gwiazdy niejednokrotnie z podziwem zastanawiają się "jak on/ona to robi, że wszystko mu/jej się udaje?" Nie jest to jednak sprawa szczęścia, ale jego talentów, organizacji oraz przekonania, że jest dobry w tym, co robi.
Dobrze współpracuje z innymi, szczególnie wtedy, gdy jest liderem. Autentyczny i utalentowany potrafi zlecać pracę innym nie przywiązując wagi do formalnej hierarchii. Dzięki dużej energii i aktywności odbierany przez innych jako jednostka popularna i atrakcyjna. Zdarza się, że jest duszą towarzystwa. Jest w stanie wiele zrobić, by utrzymać podziw i uwielbienie innych. Jak każda Gwiazda potrzebuje podziwu i oklasków widowni. Stąd gorzej funkcjonuje, jeśli ta potrzeba nie jest zaspokojona.
Typ Pewny siebie lubi się identyfikować z osobami, które mają władzę lub zajmują wysokie stanowiska. Potocznie można powiedzieć, że Gwiazda grzeje się w słońcu i cieple władzy, autorytetów, przywilejów i wzajemnych kontaktów innych wpływowych ludzi. Do ludzi "władzy" odnosi się z respektem, podziwiając ich zdolności w kreowaniu siebie oraz traktując ich jako źródło wiedzy jak osiągnąć podobny cel – być u władzy lub na szczycie. Pomocne w osiąganiu celu są jego duże umiejętności rozpoznawania układów i zawiązywania sojuszy. Umiejętność obserwacji i wyciągania wniosków z zaobserwowanych układów pozwala mu planować i opracowywać strategie osiągania kolejnych celów, gdzie inni są dla niego środkiem do ich osiągania.
Słabą stroną Gwiazdy może być empatia. Zdarza się, że nie potrafi być wrażliwy/a na innych. Brak umiejętności empatycznych jest widoczny w zachowaniu poprzez to, w jaki sposób mówi, zachowuje się, czuje, wreszcie ocenia. Nie widzi potrzeby zmiany swojego punktu widzenia, jeśli jest przekonany co do swoich racji. Takie podejście może być przyczyną sytuacji konfliktowych z innymi, szczególnie, jeśli nie znajdzie się nikt, kto będzie potrafił doprowadzić do kompromisu między zwaśnionymi stronami. Jeśli zostanie w jakikolwiek sposób zraniony, bardzo dobrze potrafi ukrywać zewnętrzny i wewnętrzny ból, demonstruje wtedy głównie radość.
Praca wychowawcza z Gwiazdą powinna być nastawiona na doskonalenie umiejętności odbierania krytyki, z której przyjęciem ma problem. Drugim obszarem pracy powinno być ćwiczenie bardziej obiektywnej oceny oraz polepszanie relacji z innymi. Ważne także by pamiętać, aby w trakcie konfliktu z Gwiazdą skupiać się na własnych uczuciach i wiedzy, powstrzymując się od ocen, nie okazując mu głębokiego uwielbienia, ale zainteresowanie jego osobą.
Magdalena Lipiak
nauczyciel-konsultant Pracowni Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
ROM-E Metis w Katowicach
Opracowane na podstawie:
Oldham J., Moris L., Twój psychologiczny autoportret, Warszawa 1997
R. J. Gerrig i P. G. Zimbardo, Psychologia i życie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006